Chị Nguyễn Thị Huế, 28 tuổi, sang Nhật được hơn nửa năm theo visa gia đình. Chị đang làm baito tại một xưởng thực phẩm. “Một tháng nay, mình được bạn giới thiệu hình thức kinh doanh online trên mạng. Nhưng không biết có phải đăng ký gì với shiyakusho hay nyukan không, vì cũng sợ làm quá 28h, thì sau này không được gia hạn visa”, chị nói.
Thực tế, việc mở shop online đang trở thành xu hướng, nhất là với các chị em sang Nhật theo visa gia đình, muốn tận dụng các mạng xã hội như Facebook, Tiktok… để bán hàng. Hoặc làm tiếp thị liên kết cho một số sàn thương mại điện tử như Rakuten, Amazon kiếm thêm thu nhập, song song với việc chu toàn chăm sóc gia đình. Tuy nhiên, môi trường tại Nhật Bản có sự khác biệt so với Việt Nam.
Để có thể kinh doanh hợp pháp ở Nhật, cần tiến hành khá nhiều thủ tục, nhất là cần có visa kinh doanh và phải có vốn tối thiểu 500 man. Quy định này khiến khá nhiều bạn đang có tư cách visa khác không thể tự ý kinh doanh, nên đã đánh liều thử kinh doanh “chui” với visa hiện tại, dù biết làm vậy có khả năng vi phạm Luật Cư trú.
Chính vì vậy, nếu bạn đang sở hữu các loại visa lao động khác và vẫn muốn có một business nhỏ cho riêng mình một cách hợp lệ tại Nhật, thì cần nắm được cách đăng ký Giấy phép hoạt động ngoài tư cách lưu trú (資格外活動許可). Đây là loại giấy tờ cho phép người có visa lao động, du học sinh, hoặc visa gia đình… làm thêm một công việc khác ngoài tư cách lưu trú chính.
Giấy phép chia thành 2 loại
- 包括許可 (Giấy phép tổng quát)
Đây là giấy phép cho hầu hết các visa du học, visa gia đình, visa 特定活動 (visa kéo dài thời gian xin việc cho sinh viên các trường chuyên môn, đại học, hoặc cho các bạn đã nhận naitei và đang trong thời gian chờ làm việc chính thức)…cần có để được phép làm thêm tối đa 28h/tuần.
Với loại giấy phép này bạn chỉ cần làm thủ tục đăng ký 1 lần và có thể làm hầu hết các công việc theo quy định, miễn là thời gian làm việc không vượt quá 28h/tuần.
- 個別許可 (Giấy phép riêng biệt)
Loại giấy phép này cho các trường hợp ngoài trường hợp (1) nêu trên, hoặc người có visa lao động (就労資格) nhưng làm thêm công việc thuộc về công việc của loại hình visa lao động khác. Giấy phép này yêu cầu bạn cần làm thủ tục đăng ký riêng cho từng công việc và thời gian làm việc không bị giới hạn 28h/tuần.
Ví dụ, người theo visa gia đình muốn mở shop quần áo online với quy mô nhỏ, visa du học muốn tham gia internship ở các công ty hơn 28h/tuần với mục đích trải nghiệm môi trường làm việc thực tế…
Đăng ký shop online thế nào?
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ
- Đơn đăng ký (link download)
- 1 file tài liệu viết chi tiết kế hoạch hoạt động của doanh nghiệp/shop
Bước 2: Nộp 開業届 lên Cục thuế tại địa phương nơi bạn sống
開業届 tên gọi đầy đủ là 個人事業の開業・廃業等届書 là thủ tục thông báo việc mở hoặc đóng cửa một doanh nghiệp tư nhân tại Nhật. Theo pháp luật Nhật Bản, chủ doanh nghiệp cần nộp 開業届 lên Cục thuế địa phương trong vòng 1 tháng kể từ ngày bắt đầu kinh doanh. Đây là bước chuẩn bị cần thiết để tiến tới thực hiện các thủ tục trong quá trình kinh doanh sau này như mở tài khoản ngân hàng cho doanh nghiệp, thủ tục điều chỉnh thuế…
Bước 3: Làm thủ tục khai báo thuế 青色申告 : cần tiến hành trong vòng 2 tháng kể từ khi bắt đầu kinh doanh.
* Lưu ý:
① Với trường hợp người đăng ký muốn mở cơ sở kinh doanh cá thể về mảng thực phẩm như bán đồ ăn, thức uống tự chế biến… thì cần có thêm 食品衛生責任者資格 (Chứng chỉ về quản lý vệ sinh thực phẩm) và 食品衛生法に基づく営業許可 (Giấy phép kinh doanh dựa trên Luật Vệ sinh thực phẩm).
Trong đó, để có Chứng chỉ về quản lý vệ sinh thực phẩm, bạn cần tham gia khóa học食品衛生責任者養成講習会. Khi nộp hồ sơ xin giấy phép kinh doanh (飲食店営業許可申請) lên Sở Y tế bạn cần nộp kèm chứng nhận hoàn tất khóa học (受講終了証).
Có một lưu ý nhỏ là tại nhiều địa phương chỉ tiếp nhận đăng ký khóa học này qua đường bưu điện hoặc đăng ký trực tiếp tại quầy. Do đó, nếu có nhu cầu tham gia khóa học, bạn cần tìm hiểu kỹ và đăng ký sớm. Học phí thường rơi vào khoảng 10,000 yên, nộp vào ngày tham gia khóa học.
Toàn bộ khóa học thường diễn ra trong 1 ngày và kéo dài 6 giờ, trong đó: 2 giờ học về 衛生法規 (Quy chuẩn vệ sinh), 1 giờ học về 公衆衛生学 (Vệ sinh công cộng), 3 giờ (gồm cả thời gian kiểm tra) học về 食品衛生学 (Vệ sinh thực phẩm). Nội dung bài kiểm tra khá đơn giản, chủ yếu mang tính xác nhận học viên đã hiểu rõ nội dung bài giảng hay chưa, nên bạn cũng không cần quá lo lắng.
② Trường hợp các mẹ theo visa gia đình thì thu nhập từ việc kinh doanh trong 1 năm không thể vượt quá 1/2 thu nhập của chồng.
Bước 4: Làm thủ tục đăng ký tại Cục Xuất nhập cảnh địa phương, trong đó, mỗi loại visa sẽ cần một số giấy tờ khác biệt.
– Visa du học:
+ Đơn đăng ký ở trên
+ 在学証明書
+ 成績証明書
– Visa gia đình:
+ Đơn đăng ký ở trên
+ Tài liệu chi tiết về công việc như thời gian, nội dung làm việc, lương…
– Visa 特定活動 kéo dài thời gian xin việc hoặc 特定活動 cho các bạn đã nhận naitei và đang trong thời gian chờ làm việc chính thức muốn internship tại doanh nghiệp
+ Đơn đăng ký
+ Tài liệu chi tiết về nội dung công việc, thời gian, địa điểm làm việc… trong thời gian internship
Lưu ý: Phía Cục Xuất nhập cảnh có thể yêu cầu thêm một vài loại giấy tờ như tài liệu giải thích kế hoạch hoạt động của doanh nghiệp, hoặc nội dung hợp đồng công việc (trong trường hợp làm việc dựa trên hợp đồng ủy thác hoặc thầu khoán…)
Hi vọng bạn sẽ đăng ký thuận lợi và có cho riêng mình một business nho nhỏ để có thêm thu nhập một cách hợp pháp tại Nhật. Trong trường hợp bạn muốn thành lập công ty với quy mô lớn hơn, hoặc cần phải thuê thêm nhân viên thì vẫn phải chuyển sang visa Kinh doanh nhé.
